هنری

دراین کتاب با سبکها و جنبش های مختلف سینما واصطلاحات و پیش زمینه های تاریخی و اجتماعی آن آشنا می شوید. هر چند شیوه های مختلفی برای درک و فهم هنر هفتم وجود دارد، اما رویکرد ما در این کتاب بر پایه ی زیبایی شناسی سبک های مختلف و اصول مشترک میان این سبکها است. برخلاف دیگر هنرها، در سینما فیلمها به جای سبک به طور معمول با ژانر شناخته می شوند؛ اما در این کتاب، در کنار صحه گذاردن بر اهمیت ژانر، سعی کرده ایم تا با دیدی وسیع تر به سینما بنگریم. ابتدا باید این مسأله را قبول کنیم که با وجود نقش افراد مختلف در ساخت یک فیلم، اما این کارگردان است که سازنده اصلی فیلم محسوب می شود. البته این عنوان شایسته کارگردانان مؤلفی است که خود در نگارش فیلمنامه نقش داشته و حتی گاه تدوین و فیلمبرداری فیلم را نیز برعهده می گیرند و به اصطلاح حرف اول و آخر را در ساخت فیلم می زنند. (فن و هنر عکاسی سیاه و سفید در عصر دیجیتال) گرایش های سینما (سبک ها و مکتب های سینمایی) با این حال کارگردانان جریان حاکم هالیوود که باید رضایت افراد زیادی چون سرمایه گذاران، تهیه کنندگان، توزیع کنندگان و مانند آنها را تأمین کنند نیز نام خود را با عنوان فیلم گره می زنند. در فصل مربوط به سینمای مؤلف بیشتر به این مسأله خواهیم پرداخت و خواهیم دید که آثار برخی کارگردانان مؤلف، به اندازه ای شخصی و اصیل است که نمی توان آنها را در دل هیچ سبکی گنجاند. از سوی دیگر کارگردان ها و فیلم هایی نیز وجود دارند که می توان آنها را متعلق به چندین سبک مختلف دانست. باید به خاطر داشته باشیم که ممکن است به مرور زمان در یک سبک اصلاحات، تغییرات و اختلاف نظرهای زیادی پدید آید و سبب شود که تفاوتهای عمده ای را میان کارگردان ها و فیلم های منتسب به یک سبک واحد شاهد باشیم. اما به تدریج الگوهایی پدیدار خواهند شد که نشان میدهند چه چیزهایی سبک های مختلف را به یکدیگر متصل یا از هم متمایز می کند. هیچ تعریف مطلقی را نمی توان در خصوص یک سبک ارائه داد. بعضی تعاریف در محدوده شاخصه های مشخصی باقی می مانند و بعضی دیگر سیال گونگی و انعطاف بیشتری دارند. (کتاب عکاسی دیجیتال) گرایش های سینما در ضمن باید این نکته را نیز متذکر شویم که در توصیف سبک شناختی فیلم ها، گاه ناچار شدیم تا واژگان جدیدی بسازیم اما تا حد امکان تلاش کردیم از همان اصطلاحات معمول و آشنا در سینما استفاده کنیم. با وجود این که بسیاری از سبک ها محدود به دوره خاصی نبوده اند و در طول تاریخ سینما وجود داشته اند ولی برخی از آنها به طور معمول به دوره زمانی خاصی نسبت داده می شوند. برای نمونه با وجود این که پیدایش سینمای وسترن به دوران صامت سینما بازمی گردد و دلیجان ساخته ی جان فورد در سال ۱۹۳۹ نیز نخستین فیلمی بود که جایگاهی هنری به این سبک بخشید، اما هنگامی که سخن از سینمای وسترن به میان می آید عصر طلایی آن در سال های پس از جنگ (یعنی ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۶) مد نظر است. این موضوع را باید به خاطر بسپارید زیرا وقتی که در شرح سبکهای مختلف، فیلم های مطرح آن سبک را برمی شماریم، تاریخ ساخت برخی از این فیلمها خارج از محدوده تاریخی سبک مورد نظر خواهد بود. (کتاب شب سپیده میزند،باری دیگر(55 عکس فیلم،48 جستار)) از آنجا که فیلم های مختلف به زبانهای متفاوتی ساخته شده اند باید در مورد اسامی آنها روال واحدی را در پیش بگیریم. در این کتاب بیشتر از عنوان انگلیسی فیلمها استفاده شده است؛ جایی که یک فیلم هم با عنوان اصلی و هم با عنوان انگلیسی اش مشهور است از هر دو عنوان یاد شده است و وقتی یک فیلم فقط با عنوان اصلی آن شناخته می شود ما نیز از عنوان اصلی استفاده کرده ایم. با این که تلاش کرده ایم تا جای ممکن به همه ی سبکها بپردازیم اما به هیچ عنوان ادعایی نداریم که تاریخ کاملی از سینما ارائه داده ایم یا ۱۰۰ فیلم برتر سینما را فهرست کرده ایم. اگر نتوانستید فیلم محبوب تان را در این کتاب پیدا کنید شاید تمرین خوبی باشد که سعی کنید آن را در دل یکی از ۵۱ سبکی که در این کتاب برخواهیم شمرد، جای دهید. (کتاب رموز عکاسی طبیعت) تقسیم بندی سبکها ژانر: برای نمونه سینمای وسترن یا گنگستری شکل گیری ژانر در سینما به آغاز دوره ی نظام استودیویی هالیوود بازمی گردد. ژانربندی فیلمها تصمیم گیری های استودیویی را آسان تر کرده و به بازاریابی و فروش فیلم کمک می کرد. زمانی که سرعت تولید فیلم در استودیوها بیشتر شد، ژانربندی فیلم ها قالب مشخصی به فیلمنامه نویس می داد تا هر چه سریع تر نگارش فیلمنامه را آغاز کنند. وقتی فیلمی برچسب وسترن، موزیکال یا فیلم نوار می خورد مخاطبین فیلم پیش فرض هایی در مورد نوع و فضای فیلم در ذهن داشتند. هر چند فیلم ها از جنبه های فراوانی با یکدیگر متفاوتند اما فیلمهایی که از نظر ژانر در یک دسته قرار می گیرند از لحاظ زمینه، طرح داستانی و زمان فیلم، نوع تصویر و شخصیتهای فیلم شباهت های آشکاری با هم دارند. زیر ژانر: برای نمونه فیلمهای نوجوان یا کمدی اسکروبال زیر ژانرها اگر چه زیرشاخه هایی از ژانرهای اصلی محسوب می شوند اما موضوع و فضای خاص خودشان را دارند. برای نمونه کمدی اسلپ استیک و اسکروبال اگر چه از شاخه های ژانر کمدی محسوب می شوند اما تفاوتهای آشکاری نیز با یکدیگر دارند. با وجود این که فیلم های تینیجری را نیز می توان به شکل زیر ژانری از کمدی طبقه بندی کرد اما گه گاه در ژانر موزیکال یا سینمای وحشت نیز جای می گیرند. سینمای حس گرا و کالت نیز همان گونه که از نام شان پیداست هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند؛ در حالی که برخی از زیر ژانرها مانند سینمای فمینیستی، نژادپرستی یا سینمای ضدجنگ فقط از لحاظ موضوعی با هم فرق دارند. جنبش های هنری: برای نمونه اکسپرسیونیسم یا سوررئالیسم سینما جدا از دیگر هنرها نیست. حتی سرگئی آیزنشتاین بر این باور بود که سینما ترکیبی از تمامی هنرهاست. اگر چه سینما ویژگیهای خاص خود را دارد ولی با این حال تا حد زیادی از جنبش های هنری قرن بیستم نیز اثر پذیرفته است. برای نمونه فیلم های اکسپرسیونیستی آلمانی یا فیلمهای سوررئال فرانسوی به موازات ظهور اکسپرسیونیسم و سوررئالیسم در حوزه هنرهای دیگر در دهه ۱۹۲۰ ساخته شدند. چندی است پست مدرنیسم و مینیمالیسم نیز به سینما، موسیقی و معماری راه یافته اند. دوره ی خاص: برای نمونه کانستراکتیویسم و سینمای نئورئالیسم ایتالیا اگر چه بسیاری از سبک ها سالیان دراز و با فراز و نشیبهای گوناگون ادامه یافته اند، اما سبک هایی نیز وجود دارند که فقط در دوره کوتاهی شکوفا شده اند و مخصوص آن دوره اند، که تا حدی می توان آنها را با کوبیسم و فوویسم در نقاشی مقایسه کرد. در شوروی کانستراکتیویسم با آنتی تز خود، یعنی رئالیسم سوسیالیستی جایگزین شد که هر کدام مطابق با حال و هوای سیاسی دوران خود بود. رئالیسم شاعرانه در فرانسه دهه ۱۹۳۰ و سینمای نئورئالیسم ایتالیا در دهه ۱۹۴۰ نیز چنین وضعیتی داشتند.