توضیحات
کتاب فرهنگ شفاهی سخن
معرفی کتاب فرهنگ شفاهی سخن
فرهنگ شفاهی سخن در خصوص زبان کوچهبازاری و عامیانه و واژهها، عبارات،اصطلاحات و جملههایی است که به وسیلهء این قشر اجتماع ساخته و وارد زبان فارسی میشود و گاهی برخی از آنها در زبان رسمی و معیار نیز به کار میرود.به این سبب،پرداختن به این مسئله و کاوش دربارهء آنها و ماهیّت و منشأتولید آنها،از مسائل مهم زبانشناسی و تاریخی زبان فارسی است.حوزهء کاربرد آنهانیز مربوط به فرهنگ اجتماع میشود؛یعنی با توجه به نکات ذکر شده،مشخص میشود که مثلا دو اصطلاح-نام«تام کروز» و«الن دلن»چه کاربردی دارند،چرا ابداع شدهاند و در کدام حوزهء معنایی -فرهنگی و اجتماعی به کار میروند.
زبان کوچه بازاری و عامیانه در مرتبهء گفتار و مکالمات روزمرّه،بخش دوم زبان است-بخش اول زبان،زبان رسمی یا معیار است-؛زبانی که مردم فرهیخته یا مردم عامی در گفتار خود به کار میبرند.این بعد از زبان،از محدودیتها و دستور زبانی که بر زبان معیار حاکم است،آزاد است و بیشتر مردم،مخصوصا طبقههای خاصی از جامعه،به صورت دلخواه خود،واژگان،اصطلاحات،تعبیرها،کنایهها،مثلها و جز اینها را در گفتار و نوشتههای خود میسازند و به کار میبرند.
دکتر حسن انوری در تعریف زبان معیار نوشته است:«کلمهء معیار در زبان فارسی،در مقابل اصطلاح فرهنگی”استاندارد”بهکار میرود و در حالت کلّی،به آن صورتی از زبان اطلاق میشود که افراد کشوری چون ایران، که به لهجهها و گویشها و گونههای محلی تکلّم میکنند،آن را وسیلهء ارتباط در میان خود بهکار میبرند…زبان فارسی در حالت کلّی،در ایران زبان معیار است .قید”حالت کلّی”برای آن است که در داخل این زبان معیار،گونههای معیار دیگری هست و در وهلهء اول،دو گونهء گفتاری و نوشتاری در آن بارزتر است.گونهء گفتاری،همان است که مردم در پایتخت بدان سخن میگویند و در برنامههای نمایشی،سینمایی،تفریحی رادیو و تلویزیون شبکهء سراسری به کار میرود،و گونهء نوشتاری در حالت کلّی به زبان مکتوب در کشور،زبان رسانههای رسمی،زبان کتابهای درسی،زبان پایاننامههای دانشگاهی،زبان بخشنامههای اداری،زبان قانون نامهها و جز آنهاست
به جز برخی از واژگان و اصطلاحات،با دقت و ظرافت،نمیتوان مرز بین زبان رسمی و زبان عامیانه را تعیین کرد؛ولی زبان کوچهبازاری و واژگان و اصطلاحاتی که به دست عدهای از طبقات اجتماعی ساخته میشود، تشخیص دادنی هستند.
با توجه به نقشی که این نوع واژگان در فرهنگ عامیانهء مردم دارند و در مباحث هویّتهای ملیّ و اجتماعی،یکی از مهمترین مبانی بررسی هویّت هر گروه و جامعهای محسوب میشود،باید آنها را از مهمترین ارکان اجتماع به شمار آورد و در جمعآوری و تألیف آنها کوشا بود.
فرهنگ شفاهی سخن،صورت تحوّل یافته و اصلاح شدهء کتابی با عنوان پس کوچههای فرهنگ است که در سال 2831 در انتشارات«فرهنگ ماهرخ»با قلم محّب اللّه پرچمی به چاپ رسید.با مطالعهء این دو کتاب و مقایسهء آنها،به نکات بارز و مهمی از نظر زبانشناسی،دستور زبانی و معنی و مفهوم و حوزهء کاربرد زبان کوچهبازاری و تکیه کلامهای آن بر میخوریم.بزرگترین تفاوت آنها،وجود غلطها و تشتّت معنیها در چاپ اوّل کتاب است.در پس کوچههای فرهنگ،اغلب واژگان،اصطلاحات و …بدون مراجعه به لغتنامه و فرهنگهای زبان فارسی،از ذهن و ضمیر
نویسنده معنی شده است و یا معنایی که به آنها مراجعه کرده بود،چندان اعتبار نداشت و از این طریق،غلطهای فراوانی به آن راه یافته،آن را از نظر علمی تحت الشعاع قرار داده بود.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.