کتاب خلاقیت فراسوی اسطوره‌ی نبوغ

بى‌شک یکى از زیباترین ویژگى‌هاى انسان، قدرت آفرینندگى و یا خلاقیت اوست. بواسطه همین ویژگى است که انسان مى‌تواند اهداف آرمانگرایانه خود را پدید آورد و توانایى‌هاى خود را شکوفا سازد. آنچه پیش از این در مورد خلّاقیت تصور مى‌شد، براساس «نگرش نبوغ‌آمیز» بنا شده بود و طبق این نگرش، خلّاقیت به افراد خاصى تعلق داشت؛ افرادى که از نبوغ استثنایى برخوردار بوده و توانایى‌هاى ذهنى آنان، فراتر از مردم عادى به شمار مى‌رفت. بنابراین خلّاقیت موهبتى آسمانى پنداشته مى‌شد که صرفاً در اختیار تعداد معدودى از افراد قرار گرفته است.

تمامى توجه رابرت وایزبرگ در کتاب خلاقیت: فراسوی اسطورۀ نبوغ بر حول این نگرش است که خلّاقیت به افراد معدودى تعلق نداشته و تمامى افراد مى‌توانند خلّاقانه فکر کنند. تنها تفاوت عمده بین افراد نابغه و خلّاق و افراد عادى در این است که گروه اول روش‌هایى را به کار مى‌گیرند که افراد دیگر از آن روش‌ها بى‌اطلاع هستند؛ بنابراین آموزش مهارت‌هاى خلّاقیت نقش مهمى را در این بین ایفا مى‌کند.

نحوه تفکّر مثبت، نحوه اندیشیدن خلّاق، روش‌هاى یافتن مسئله و حل مسئله، تصمیم‌گیرى، استمرار در تفکّر از ارکان مهم توانایى‌هاى بشرى است که متأسفانه در کشور ما و در سیستم آموزشى کمتر بدان پرداخته شده و در دروس دانش‌آموزان و دانشجویان، در این مورد کمتر سخن رفته است؛ در حالى‌ که هرگونه فعالیت آدمى و هرگونه پیشرفتى که در عرصه‌هاى مختلف به‌ دست آمده، مرهون به کارگیرى آگاهانه و یا ناآگاهانه موارد فوق‌الذکر است. شاید این نگرش کاملا حقیقت داشته باشد که هدف از تعلیم و تربیت، نه ارائه بى‌چون و چراى مطالب، بلکه آموزش نحوه تفکّر به افراد است. بنابراین بسیار مفید خواهد بود اگر مطالبى از این دست در دروس دانش‌آموزان و دانشجویان گنجانده شده و یا از طریق کتاب‌ها و رسانه‌هاى عمومى به همگان آموزش داده شود.