کتاب خاطرات محمد علی فروغی

این کتاب دربردارنده مجموعه خاطرات محمدعلی فروغی و جزئیاتی از فعالیت های فرهنگی و سیاسی اش می باشد؛ اثری شکل گرفته بر مبنای دفترچه خاطرات فروغی که سال ها پس از مرگ وی به شکلی غافل گیر کننده و غیر قابل پیش بینی نصیب کتابخانه مجلس شورای اسلامی شد و به دنبال آن و با تلاش های، ایرج افشار، نوشته ها و رسالات دیگری از ذکاءالملک به دست آمد.

گزیده ای از   کتاب خاطرات محمد علی فروغی

معرفی اعتمادالسلطنه را در این اوراق به قدر کفایت کرده ام و منظور اصلی من شخص او نبوده، بلکه نشان دادن احوال مردم و اوضاع روزگار است. از جمله کارهای او نگارش رساله ای است به اسم خلسه که حکایت از رویای مجعولی می کند که صدور سلاطین قاجاریه را در پیشگاه عدل الهی به محاکمه کشیدند تا معلوم شود خرابی ایران و دولت قاجاریه از تقصیر کیست و همه را استنطاق کردند تا نوبت به امین السلطنه رسید و مقصودش این بود که کل خرابیها را به گردن او بگذارد. این رساله را محرمانه می نوشت و می داد پدرم اصلاح کند و سفارش کرده بود پدرم بدهد به من نسخه از آن بردارم که اگر احیانا به دست کسی بیفتد شناخته نشود که خط کیست و نسخه خط خودش و پدرم را می گرفت و مفقود می کرد. اما پدرم در همان ضمن که آن را اصلاح می کرد و من می نوشتم به یکی از دوستانش هم می داد که از آن نسخه بردارد و آن نسخه را من دارم و نسخه خط من که نزد خودش بود پیش عیالش ماند و چون آن زن بعد از اعتمادالسلطنه به زوجیت نایب التولیه خراسان درآمد الان آن نسخه در خانواده اوست.